بررسی سه ماهة تأثیر رشته کوه های زاگرس بر جریان های میان مقیاس منطقة شرق زاگرس با استفاده از مدل منطقه ای regcm

در این مقاله، در راستای شناخت نقش رشته کوه های زاگرس بر سامانه های جوی واقع بر ایران، به بررسی حساسیت مدل regcm در آشکارسازی این نقش در مقیاس منطقه ای و در بازه ای سه ماهه (از یکم ژانویه 1999 تا پایان مارس 1999) پرداخته شده است. برای این کار، آزمایش های متفاوتی صورت گرفته و مدل در وضعیت ها، با رشته کوه و بدون آن اجرا شده است. با توجه به مجهول بودن نقش پوشش گیاهی زاگرس و همچنین میزان آشکارسازی این فاکتور منطقه ای با مدل، اجرای دیگری با شرایط بدون رشته کوه و جایگزین شدن پوشش گیاهی زاگرس با پوشش غالب در مرکز ایران (یعنی بیابان) صورت گرفته و نتایج این آزمایش ها با یکدیگر مقایسه شده است. با حذف رشته کوه های زاگرس، میزان بارش در مناطق مرکزی و شرقی ایران افزایش می یابد، ولی میزان بارش در کل محدوده شبیه سازی تقریباً ثابت می ماند. با توجه به پوشش گیاهی کم پشت زاگرس و همچنین بازة آزمایش ها، تغییر پوشش گیاهی این رشته کوه تفاوت شاخصی را در نتایج شبیه سازی ها نشان نمی دهد. برای بررسی بیشتر حساسیت مدل در آشکارسازی نقش مناطق کوهستانی، میدان های کمیت های تاوایی و هم گرایی در سطوح متفاوت هم فشاری نیز تهیه و تحلیل شده است. به طورکلی همخوانی خوبی در الگوهای تاوایی و هم گرایی در رو به باد و پشت به باد رشته کوه های زاگرس مشاهده می شود که بیانگر موفقیت مدل در نشان دادن نقش این رشته کوه ها است. تقریباً همة نتایج، نقش اساسی رشته کوه های زاگرس در الگوهای تاوایی و هم گرایی در سطوح پایین و همچنین بارش، خصوصاً در نواحی غربی و بعضاً مرکزی ایران را نشان می‎دهند. در مقابل، اثر این رشته کوه ها در الگوهای بارش، تاوایی و هم گرایی نواحی جنوبی ایران کمتر است.